رشد و توسعه فضای سایبر و پیشرفتهای فناوری اطلاعات، ماهیت درگیریها را با ایجاد پیچیدگی بیشتر متحول نموده است. دسترسی تقریباً جهانی به محیط مجازی، موقعیت آن را فراهم نموده است تا نبردهایی بهصورت آنلاین هدایت گردند که هر دو قلمرو فیزیکی، نظیر سیستمهای رایانهای و قلمرو شناختی یعنی نگرشها و عقاید افراد را تحت تأثیر قرار دهند. که اولی نمایانگر جنگ سایبری و دومی مطرح کننده حوزه نوینی از جنگ به نام جنگ رسانههای اجتماعی است. از سوی دیگر جنگ ترکیبی رویکرد نوینی به جنگ است که از ترکیب جنگهای کلاسیک و نبردهای سایبری و اطلاعاتی تشکیل میشود. مرز بین جنگ سایبری و جنگ اطلاعات با ظهور رسانههای اجتماعی در حال محو شدن است. آنچه مسلم است با بهکارگیری رسانههای اجتماعی بهعنوان ابزاری در جنگ میتوان هر دو قلمرو فیزیکی و شناختی را بهطور توأمان تحت تأثیر قرار داده و به نتایج مهمتری دست یافت. در این مقاله به نحوه استفاده از رسانههای اجتماعی در جنگ ترکیبی و نحوه مسلح سازی شبکههای اجتماعی خواهیم پرداخت و شیوههای مختلف بهکارگیری رسانههای اجتماعی در عملیات نظامی از جمله جمعآوری اطلاعات، هدفیابی، تلقین کردن و جنگ روانی، عملیات سایبری، دفاع کردن و فرماندهی و کنترل را تشریح خواهیم نمود.
Public report “social medias a tool of hybrid warfare”, NATO STRATEGIC COMMUNICATIONS CENTRE OF EXCELLENCE (2016)
Thomas Elkjer Nissen (2015), “The Weaponization Of SocialMedia”, Royal Danish Defence College
Public report “New Trends in social Media”, NATO STRATEGIC COMMUNICATIONS CENTRE OF EXCELLENCE (2016)
N, Rõigas. H, Veenendaal. M (2016), “The Social Side of ‘Cyber Power’? Social Media and Cyber Operations”, 2016 8th International Conference on Cyber Conflict, NATO CCD COE Publications, Tallinn
TENENBOIM ORI (2017), “Reporting War in 140 Characters: How Journalists Used Twitter during the 2014 Gaza–Israel Conflict”, International Journal of Communication 11(2017), 3497–3518
Erbschloe, Michael (2017), “Social media warfare _ equal weapons for all”, CRC_Taylor & Francis_ Auerbach Publications