1
دکتری رشته مدیریت راهبردی نظامی دانشگاه عالی دفاع ملی
2
دکتری رشته مدیریت راهبردی نظامی دانشگاه عالی دفاع ملی.
چکیده
منطقه ژئوپلیتیک دریای خزر پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و جایگزین شدن چهار کشور تازه استقلال‌یافته به‌جای آن، دچار تحولاتی عمیق گردید. بی‌تردید، پس از فروپاشی اتحاد شوروی، تغییرات ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک دریای خزر، واجد چنان اهمیت منطقهای و جهانی است که نمیتوان نفوذ و تأثیر همه‌جانبه آن را بر کل مسائل منطقه، ازجمله مسائل زیستمحیطی نادیده گرفت. بر این اساس، محققین، سعی کردهاند این تحولات را از دریچه تهدیدات زیستمحیطی ژئوپلیتیک مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی کشور موردبررسی قرار دهند. لذا در تحقیق حاضر که از نوع کاربردی است با بهره‌گیری از روش توصیفی - تحلیلی تلاش گردیده تا عوامل تهدیدات زیستمحیطی ژئوپلیتیک دریای خزر مرتبط و مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی ج.ا.ایران شناسایی گردد. بنابراین به‌منظور تائید این عوامل، پرسشنامهای تنظیم و طراحی گردید که در ابتدا، پرسشنامه به‌منظور تائید روایی و پایایی و تأیید عوامل احصاء شده ژئوپلیتیک زیستمحیطی مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی بین جامعه آماری 12 نفری و سپس به‌منظور تعیین میزان نقش تهدیدزایی عوامل، در جامعه آماری 49 نفری به‌صورت تمام شمار توزیع و پس از اخذ نظر جامعه آماری، با استفاده از فن‌ها و روش‌های آماری، تجزیهوتحلیل شده و در ادامه به جمعبندی و ارزیابی سؤالات تحقیق پرداخته شده است. درنهایت، نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد؛ مهمترین بسترهای تهدیدزای زیستمحیطی دریای خزر که در تدوین راهبرد دفاعی ج.ا.ایران مؤثر می‌باشند؛ در قالب 19 عامل احصاء گردیدند. همچنین تهدیدات زیستمحیطی دریای خزر که در این تحقیق احصاء شدهاند به میزان 79.82% در تدوین راهبردهای دفاعی ج.ا.ا. در حوزه خزر اثرگذار بودهاند.