%0 Journal Article %T بیوتروریسم و جنگ‌افزارهای بیولوژیک، از گذشته تا به امروز یک مطالعه مروری کلاسیک %J فصلنامه مطالعات جنگ %I دانشگاه فرماندهی و ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران %Z 2717-1760 %A موجودی, مجید %A علیزاده, غلامرضا %A ابراهیمیان, مهدی %D 2020 %\ 02/20/2020 %V 1 %N 3 %P 107-130 %! بیوتروریسم و جنگ‌افزارهای بیولوژیک، از گذشته تا به امروز یک مطالعه مروری کلاسیک %K عوامل ژئوپلیتیک زیست‌محیطی %K دریای خزر %K راهبرد %K راهبرد دفاعی %R %X بیوتروریسم، به هرگونه اقدام وحشت‌زا و آسیب‌رسان گفته می‌شود که با استفاده از آزادسازی یا انتشار عمدی عوامل بیولوژیک شدیداً بیماری‌زا شامل انواعی از میکروارگانیسم‌ها و یا سموم بیولوژیک، انجام پذیرد. با تهدیدات فزاینده تروریسم، لازم است که خطر مواجه با انواع میکروارگانیسم‌ها به‌عنوان یک ابزار قدرتمند تهاجم و تهدید، جدی گرفته شود. این مقاله، به توضیح مفهوم جنگ‌افزارهای بیولوژیک و روند توسعه تاریخی آن، با تأکید بر تلاش‌ها برای کنترل تکثیر این نوع تسلیحات در طول زمان می‌پردازد. اثرات بالقوه بیماری‌های مسری بر روی مردم و نیروهای نظامی، از 600 سال قبل از میلاد شناخته‌شده بود. استفاده از قربانیان طاعون به‌عنوان سلاح در جنگ‌های قرون‌وسطی و توسعه آبله بر ضد بومیان در آغاز کشف قاره آمریکا، توسعه جنگ‌افزارهای بیولوژیکی در جریان جنگ جهانی اول، دوم و دوران جنگ سرد و حتی در آغاز هزاره سوم، همگی نشان از اهمیت استراتژیک قدرت بازدارندگی میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا برای برتری‌جویی بعضی دولت‌ها و فرقه‌ها داشته و دارد. تلاش‌های تاریخی در استفاده از بیماری‌های عفونی به‌عنوان جنگ‌افزار بیولوژیکی، نشان می‌دهد که تمایز بین رخ داد طبیعی اپیدمی یک بیماری عفونی و وقوع آن درنتیجه یک حمله بیولوژیکی عمدی، بسیار مشکل است. توافقات بین‌المللی برای کنترل توسعه جنگ‌افزارهای بیولوژیک همچون پروتکل 1925 ژنو و کنوانسیون منع توسعه، تولید و ذخیره‌سازی تسلیحات باکتریولوژیک و توکسینی نیز نتوانسته مانع به‌کارگیری جنگ‌افزارهای بیولوژیک منجر گردد. لذا مقاله حاضر افزایش آگاهی مردم به‌ویژه متصدیان امور پزشکی و مسؤولین کشور می‌باشد. %U https://www.qjws.ir/article_46735_09ce67238de67a012a98f44ba4ed8054.pdf